گرد فرسودگی بر بافت تاریخی بروجرد/ جدال بر سر نوسازی یا حفظ ماهیت تاریخی

به گزارش فارس، انطباق دو بافت گسترده و قریب به ۲۷۰ هکتاری تاریخی و فرسوده شهر بروجرد بر یکدیگر سال‌ها است آن را به مسئله‌ای لاینحل تبدیل کرده است.

به عبارت بهتر در حالی باید با تسهیل شرایط نوسازی واحدهای مسکونی در بافت فرسوده شهری بروجرد روند احیاء و باز زنده‌سازی آن را سرعت بخشید که انطباق آن بر بافت تاریخی مانع اجرای این مهم شده است.

به این ترتیب در حالی میراث فرهنگی مدعی است بر اساس چارچوب قانونی تعریف شده ساخت و ساز در بافت و حریم آثار و ابنیه تاریخی باید از قانون عدول نکند که خیلی‌ها این سخت‌گیری میراث فرهنگی را مانع نو و زنده‌سازی بافت قدیمی شهر بروجرد می‌دانند.

در حالی میراث فرهنگی بر حفظ ماهیت بافت و حریم بناهای تاریخی در روند نوسازی این گستره عظیم تاکید دارد که بسیاری‌ معتقدند این اصرار میراث فرهنگی بر رعایت قانون و عدم انعطاف قانونی در این باره موجب شده است تا عملا رغبتی برای حضور انبوه‌سازان و مالکان واحدهای مسکونی این بافت برای نوسازی آن وجود نداشته باشد.

مخالفان این رویه معتقدند نباید نوسازی گستره عظیمی از شهر بروجرد را قربانی حفاظت از آثار و ابنیه تاریخی کرد، آن هم در شرایطی که خطر زلزله هر آن ساکنان این مناطق را تهدید می‌کند.

منتقدان به این نظر میراث فرهنگی معتقدند می‌توان با حفظ ماهیت و حریم بناهای تاریخی و البته با پرهیز از اعمال نظرات سختگیرانه در این‌باره نسبت به احیای این بافت با جمعیت قابل توجه چند ده هزار نفری اقدام کرد.

با همه این تفاسیر در حالی از سال ۹۶ موضوع حضور یک شرکت خصوصی به منظور اجرای پروژه‌ای عظیم برای احیای همه بافت فرسوده بروجرد سر زبان‌ها افتاد که گویی با گذشت ۲ سال سریال ادامه‌دار اختلاف‌نظرها بر سر چگونگی ارتفاع‌سازی در این بافت عملاً تاکنون موجب پیاده‌سازی اهداف این شرکت نشده است.

بیشترین بافت فرسوده شهری لرستان در بروجرد

در همین راستا روز سه‌شنبه  جلسه ستاد بازآفرینی پایدار شهری بروجرد برگزار شد و رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد در این جلسه گفت: ضوابط و آیین‌نامه خاصی برای ساخت و ساز در بافت‌های تاریخی کشور وجود دارد که شهرداری‌ها را مکلف کرده است تا در شهرهای دارای بافت تاریخی ارزشمند این مهم را در ساخت و سازها رعایت کنند.

حجت‌الله یارمحمدی بیان کرد: بر اساس ضوابط یاد شده حداکثر ارتفاع‌سازی در محدوده بافت تاریخی نباید از ۹ متر و ۳۰ سانتی‌متر بیشتر باشد.

وی خاطرنشان کرد: از سویی حفظ عناصر ارزشمند تاریخی و حریم آن‌ها و حفظ ماهیت کل بافت تاریخی دو اولویت مهم میراث فرهنگی است که باید به آنها توجه شود.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد افزود: بر اساس آنچه که گفته شد شهرداری مکلف است به منظور صدور پروانه ساخت و ساز در بافت‌های تاریخی استعلام‌های لازم را از میراث فرهنگی بگیرد، موضوعی که در بروجرد گاه رعایت شده و گاهی نمی‌شود.

یارمحمدی عنوان کرد: از سویی در حالی سخن از اجرایی پروژه‌ای با هدف نوسازی بافت فرسوده بروجرد به میان می‌آید که با فاکتور مهم جمعیت‌پذیری در بافت تاریخی در تناقض است.

مخالف زنده‌سازی بافت فرسوده شهری نیستیم

وی تاکید کرد: در حالی مجریان این طرح به دنبال انبوه‌سازی در بافت فرسوده و البته تاریخی شهر بروجرد هستند که با افزوده شدن آمار جمعیتی ساکن در این بافت شاهد ایجاد مشکلات بعدی هستیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد گفت: البته نباید این تصور پیش آید که مخالف با زنده‌سازی بافت فرسوده شهری هستیم، بلکه معتقدیم تجمیع واحدهای مسکونی و احیای این بافت را می‌توان با حفظ موجودیت عناصر تاریخی و تجمیع واحدها در سطح و رعایت حد مجاز ارتفاع‌سازی اجرایی کرد.

۳۰ تا ۴۰ درصد بافت فرسوده شهری در بروجرد احیا شده است

معاون بازآفرینی شهری شهرداری بروجرد که نظری مخالف رئیس اداره میراث فرهنگی دارد، گفت: بروجرد با دارا بودن بیشترین بافت فرسوده شهری در لرستان، شهری زلزله‌خیز است.

بهروز گودرزی عنوان کرد: اگر چه پس از وقوع زمین‌لرزه سال ۸۵ قریب به ۳۰ تا ۴۰ درصد بافت فرسوده شهری در بروجرد احیا شده است، اما هنوز هم بخش وسیعی از واحدهای مسکونی ناکارآمد و غیر ایمن در این بافت وجود دارد.

وی از محدودیت ارتفاع‌سازی به عنوان مهمترین مانع در نوسازی این بافت یاد و خاطر نشان کرد: این سخت‌گیری بیش از اندازه موجب شده که استقبالی از سوی سرمایه‌گذاران و ساکنان بافت فرسوده برای احیای آن وجود نداشته باشد.

معاون بازآفرینی شهری شهرداری بروجرد تاکید کرد: پس از سال‌ها چانه‌زنی در خصوص مشکلات ناشی از انطباق بافت‌های تاریخی و فرسوده بروجرد بر یکدیگر در سال ۹۶ یک شرکت فعال بخش خصوصی با دارا بودن سابقه کاری و طرحی مدون آمادگی خود را برای باز زنده‌سازی بافت فرسوده بروجرد اعلام کرد.

گودرزی افزود: این شرکت می‌خواهد در یک کار مشارکتی با ساکنان این بافت و البته در قالب اجرای طرحی کارآمد یک بار برای همیشه به دغدغه انبوه مشکلات بافت فرسوده بروجرد خاتمه داده و آن را احیاء کند.

وی اجرای این پروژه عظیم را مستلزم همراهی میراث فرهنگی و انعطاف قانونی از سوی آن دانست.

استفاده از کمک بخش خصوصی در نوسازی بافت فرسوده

در ادامه فرماندار بروجرد نوسازی بافت تاریخی این شهر آن هم با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی را اقدامی شایسته خواند و گفت: در شرایطی که دولت محدودیت منابع مالی مواجه است، باید از ظرفیت بخش خصوصی در جهت عمران و آبادانی بهره برد.

عبدالرحیم رحیمی با اشاره به محدودیت‌های ارتفاع‌سازی اعلام شده از سوی میراث فرهنگی در بافت تاریخی عنوان کرد: می‌توان با اجرای همراه با انعطاف قانون به دنبال حل موانع  موجود در نوسازی این بافت.

وی تاکید کرد: در شرایطی که قرار است با فعالیت بخش خصوصی سطح وسیعی از محلات قدیمی شهر بروجرد احیاء و نوسازی شود، باید با آغاز عملیات اجرایی پروژه بستر را برای مشارکت مردمی مهیا کرد.

فرماندار بروجرد تاکید کرد: بدون شک با اجرای پروژه و مشاهده تاثیرگذاری آن استقبال مردمی برای مشارکت در این طرح بالا رفته و روند اجرای آن را تسریع می‌بخشد.

رحیمی افزود: بر این اساس باید با تشکیل کارگروه‌های لازم و آغاز عملی پروژه ترتیبی اتخاذ شود که مردم شاهد تاثیر مثبت این پروژه در نوسازی بافت فرسوده شهری باشند.