اخبار بروجرد

شهروند و کرونا!

مرتضی صارمی- امروز یکی از فرمانداران سابق کلیپی از نحوه مواجه پلیس کلاردشت با شهروندی که از تهران قصد ورود به این شهر را داشت برایم فرستاد در این کلیپ «پلیس با برخوردی مسئولانه از راننده سئوال کرد آیا ساکن کلاردشت هستید ؟ گفت: نخیر ولی اینجا ویلا داریم اگر نیاز است سند آنرا ارائه کنم».

همانطور که می‌دانید در وضعیت عادی( سفید) اعمال برخی مقررات که خارج از قانون باشد عملی مذموم و مجرمانه است و قابل پیگرد قضایی است. اما وضعیت موجود که تحت تأثیر شیوع ویروس کروناست، توسط کارشناسان و متخصصین امر بهداشت و درمان برای مقابله با گسترش ویروس و قطع زنجیره آن شعار «در خانه بمانیم» را توصیه کرده اند. توصیه امری ارشادی و اخلاقی است که عمل به آن خیر عمومی را در پی دارد بنابراین نه تنها مذموم نیست بلکه ممدوح و ستودنی است.

البته در این وضعیت استفاده از قوه قهریه پر هزینه مطرح نیست ولی تمرد از آن باعث اخلال در نظام سلامت و ضایع کردن حق کسانی است که به عنوان« شهروند» توصیه متخصصین را نصب العین قرار داده اند. مفهوم «شهروند» که از مختصات جوامع توسعه یافته و دموکراتیک است کم هزینه ترین راهکار برای عبور از این وضعیت نامناسب است. و لذا شهروند به افرادی اطلاق می شود که در یک سرزمین بواسطه پرداخت مالیات، عوارض و رأی دارای حقوق اجتماعی و سیاسی هستند وارتباطات و تعاملات اجتماعی بین آنها از درک معنی و هویت مشترک صادر می شود. شهروندان دارای خوی همکاری و همنوایی هستند و ضمن حفظ هویت‌های خاص خود عضویت شان در دیگر هویت‌های جمعی را نیزحفظ می‌کنند و برای تحقق این هدف با تشکیل انجمن‌های مختلف، منافع شخصی و عمومی را پیوند می‌دهند و نیازی به ابزار غیر متعارف نیست. اما چون جامعه از انسانهای گوناگون با خلقیات متفاوت تشکیل شده است امکان هرگونه عمل غیرمتعارف و ناهنجاری وجود دارد به همین دلیل « قانون» نضج گرفت تا منابع و فرصت ها مورد تعرض زیاده خواهان قرار نگیرد.

در ماجرای شیوع ویروس کرونا، رفتارهایی از سوی برخی هموطنان مانند «در خانه ماندن » یا «نگرفتن اجاره مکان کسب و کار از سوی صاحبان املاک » و یا «تولید و توزیع ماسک» بین مردم پدید آمد که از مصادیق « شهروند بودن» است.

پر واضح است بسیاری از مردم منزل مسکونی تحت هر عنوان در شمال کشور و یا سایر مناطق دارند اما به دلیل درک معنی و احساس مشترک با دیگر شهروندان، داوطلبانه در خانه مانده‌اند تا در قطع زنجیره ویروس کرونا، کادر درمانی و بهداشتی را کمک کنند.

اما متأسفانه عده ای دیگر بدون توجه به سرنوشت دیگر همنوعان و توصیه کارشناسان نظام سلامت، از مرز شهروندی عبور کردند و باعث گسترش ویروس کرونا شده اند(در یکی از روستاهای بروجرد فرزندان خانمی که در تهران زندگی می کنند تعطیلات نوروز به روستا سفر می کنند و بعد از مدتی مادرشان دچار بیماری کرونا می شود و فوت می کند).

بی شک، این رفتار غیر مدنی مانند دومینو خسارت های زیادی به دنبال خواهد داشت از جمله هر فرد علاوه بر خود موجب ابتلای دیگران می گردد و کادر پزشکی درمانی و بهداشتی محدود و خسته را در معرض خطرات جسمی و روحی قرار می دهد و یا تأمین امکانات درمانی و بهداشتی در این شرایط سخت اقتصادی با مشکل جدی روبرو خواهد شد علاوه بر این طولانی بودن این فرایند، اقتصاد کشور را فرسوده و مختل می کند و مسئولین ناگزیر از قوه قهریه برای کنترل اوضاع می شوند که این عمل به طور طبیعی عوارض وضعی اجتماعی و امنیتی مانند نارضایتی، بازار سیاه، دزدی و ناهنجاری های اخلاقی و …. را در پی خواهد داشت.

البته اگر علت را مورد آسیب شناسی قرار دهیم می تواند علل گوناگونی داشته باشد. متأسفانه در ادبیات سیاسی و رسانه ای بکار بردن واژه «شهروند» تا چندی پیش مذموم و بعضا عملی مجرمانه تلقی می شد و اگر برخی سخنرانی ها و مصاحبه ها و مقالات و یادداشت هارا تحلیل محتوا کنید از بکار بردن این واژه خودداری و آنرا متعلق به غرب می دانستند.

در حالی که شهروند کسی است  که از آگاهی های حقوقی فردی و اجتماعی برخوردار است و به دلیل پرداخت مالیات و عوارض و رأی، حق مشارکت در فرآیندهای سیاسی و اجتماعی دارد.

 لذا امروز به دلیل اعمال سیاست های غلط و حذفی، جامعه ایران از داشتن «شهروند » رنج می برد و گویا عمدا لجبازی می کنند.

فرار مالیاتی، عدم پرداخت عوارض، کاهش مشارکت در تعیین سرنوشت( بی عملی) و رانت های سیاسی و اقتصادی  و تعرض به محیط زیست از جمله ناهنجاری های اجتماعی ناشی از فقدان فرهنگ شهروندی است که نهادهای پایه  آموزشی و تربیتی در این زمینه ناکام و البته مقصر هستند.

غمگنانه باید گفت، رفتارهای مسالمت آمیز و قانونی که ناشی از نگرش عقلانیت و فرهنگ سیاسی است با موانع سخت هسته قدرت مواجه گردید و با سیاست «چسب قدرت» هر بار موانع پیدا و پنهان ایجاد کردند و طبعا این احساس تعلق سیاسی و اجتماعی در جامعه کم رنگ و بار سنگین (شهروند بودن) بر دوش همه احساس نمی شود. و تلخ تر اینکه شهروندانی که به وظیفه اجتماعی و انسانی خویش عمل می کنند نه تنها مورد حمایت قرار نمی گیرند یا از طرف حکومت تنبیه می شوند یا مورد سرزنش دیگران واقع می گردند.

ویروس کرونا گرچه باعث آزار و خسارت فراوان شده است اما امیدوارم با این تلنگری که ویروس کرونا وارد کرده است حاکمان و مردم به آگاهی ضمنی و لازم برسند تا در یک فرایند قانونی، با احساس مسئولیت بیشتر از طرف مردم و پاسخگو بودن حکومت، نیازهای زیستی ـ فیزیولوژیک و کرامت انسانی آنها تأمین گردد تا جامعه در مقابل بحران های احتمالی شاهد تنش های خسارت بار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نشود.

تگ ها

مقالات مشابه

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

این مطلب هم پیشنهاد میشود

Close
Close