اخبار بروجرد
یادداشت/ زندگی در شرایط سخت!
مرتضی صارمی- کشور ایران فارغ از هر نوع نگاه سیاسی شرایط خاصی را سپری می کند اغلب همه ما ویروس سرماخوردگی از نوع آنفولانزا را در اطراف خویش تجربه کرده ایم اما ویروس کرونا تمام مرزهای جغرافیایی را در نوردیده و کشور ایران را در شرایط خاص و سخت قرار داده است. کارشناسان امر بهداشت و درمان بر این باورند که این ویروس فعلا دارو و واکسن برای کنترل و درمان آن وجود ندارد و بهترین درمان راه پیشگیری است.
اصطلاح “زندگی در شرایط سخت” بیشتر در ادبیات نظامیان مطرح است و سربازان یا دانشجویان نظامی این شرایط را در دوره آموزشی طی می کنند. زندگی در شرایط سخت ممکن است برای غیر نظامی‌ها هم اتفاق بیفتد. در وضعیت نظامی که روابط مکانیکی و عمودی یا رئیس و مرئوسی حاکم است زندگی در این شرایط غیر قابل اجتناب است، اما در وضعیت غیر نظامی کدام ساز و کار موثر است؟ آیا با دستور و فرمان یا خواهش و التماس امکان پذیر است؟
گرچه تلاش، فداکاری و احساس مسئولیت کادر پزشکی و بهداشتی در مقابله با ویروس کرونا قابل تحسین است اما جنبه های اجتماعی وروانی ویروس کرونا از اهمیت بیشتری برخوردار شده است .تجربه نشان داده عامل همبستگی و پیوند های اجتماعی در مقابله با بلایای طبیعی و انسانی و تحمل کمبودها ، عنصر اعتماد است؛ بر همین اساس حیات و بقا هر نظام سیاسی بستگی به وجود اعتماد است که اصطلاحا به رابطه افقی مشهور است. وجود نظم سیاسی پایه اعتماد عمومی است در این حالت هر کس در جای خودش قرار می گیرد و قانون، ملاک و معیار می شود. آنگاه خصوصیاتی مانند جوانمردی و همکاری و تعامل بین اجزا جامعه در شرایط سخت معنی واقعی پیدا می کند.
در سالهای گذشته تاکید بر حفظ ظاهر و دادن امتیاز به مناسک که از مختصات نگرش ابزاری و تقلیدی است نشان داد به جای اینکه فرهنگ و ارزشهای انسانی را قوی کنند جامعه را به پوسته ای بدون محتوا تبدیل کرده اند که با کوچکترین تنش، نظم آن به هم می خورد.
توزیع نامناسب قدرت که حکایت از فقدان نظم سیاسی( رقابت و پاسخگویی) است باعث شده بی انضباطی مالی در حد زیاد شکل گرفته و کسانی فربه شده اند که فقط به جیب عمیق خود می نگرند و اثر وضعی رفتارهای فراقانونی باعث شده نیازهای فیزیولوژیک جامعه مانند بهداشت و درمان و امنیت غذایی و توزیع خدمات، سریعا در وضعیت بحرانی و قرمز قرار بگیرد.
بنابراین ، جامعه پادگان نیست که با یک فرمان همه به خط شوند، بلکه این اعتماد متقابل بین دولت و جامعه است که پیام‌ها و توصیه های اخلاقی و بهداشتی و سیاسی و فرهنگی و … را جدی می گیرند! علاوه بر این در این شرایط سخت، عدم برگزاری مراسمهای جشن و عزا و مسافرت به دیگر مناطق و استفاده نکردن از خدمات و وسایل حمل ونقل عمومی و… نیاز به دستور و داغ و درفش ندارد اما رعایت توصیه ها ودستورات مقامات و نهاد های رسمی برای شهروندان یک ضرورت اجتماعی است . نصب بنر روی خودروی آب پاش یادآور رفتارهای سرکوبگرانه است که همدلانه نیست. برخی هم با نصب آرم به بازو به دنبال صید ماهی خود هستند در حالیکه کادر درمانی فداکار پوشیده و پزشک و پرستار و خدماتی قابل تشخیص نیست!
با این وصف، اعلام دیرهنگام و سپس گسترش ویروس در بسیاری از استانها نشان داد ساختارهای دولتی به تنهایی قادر به مدیریت تبعات فراگیر روانی و اجتماعی و حتی پزشکی ابن پدیده نیستند بلکه باید ظرفیت های اجتماعی را با دید مثبت دید تا در شرایط سخت ساختارهای دولتی را برای حیات جامعه کمک کنند.
عدم شفافیت و ازسوی دیگر سودجویی آدمهای زیاده خواه این روزها مانند ویروس کرونا به جان جامعه افتاده است و پیوند های اجتماعی را تحت تاثیر قرار داده و ضریب زندگی در شرایط سخت و تاب آوری جامعه، کم و آسیب دیده است.
در هر صورت این روزگار نامناسب می گذرد و رو سیاهی برای ذغال می ماند.
