مهارت آموزی، راهبردی در کاهش آمار طلاق

ایرنا: طلاق فارغ از تمرکز بر اعداد و ارقامی که پیرامون آن وجود دارد همواره می‌تواند به یک چالش و سردرگمی در حوزه خانواده منجر شود و به خصوص این سردرگمی و آسیب زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که کودکانی در این میان وجود دارند و قرار است با تصمیم والدین شان مبنی بر طلاق، شیوه زندگی خود را بدون اینکه قدرت تصمیم گیری و انتخاب داشته باشند، تغییر دهند.

شاید همین درماندگی و بی اختیاری کودکان در تصمیم والدین شان به طلاق اولین و اثرگذارترین ضربه‌ای باشد که همان ابتدای راه طلاق متوجه فرزندان می‌شود و اثرات خود را تا همیشه برجا می‌گذارد، کارشناسان و آنان که در حوزه اجتماعی بهزیستی فعالیت می‌کنند بنا بر تجربیات و مشاهدات خود اذعان دارند که فرزندان قربانیان اصلی طلاق هستند، طلاق‌هایی که بسیاری از آنها را می‌توان با مهارت افزایی والدین و قدرت حل مسئله در آنها پیشگیری کرد.

بنا بر اعتقاد کارشناسان عواملی همچون عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و عوامل فردی هر کدام با شکل‌های متعددی در بروز واقعه طلاق اثرگذار هستند اما بر خلاف تصور عام عوامل اقتصادی مهمترین عامل نیست.

به عبارتی می‌توان گفت در کنار سختی و تنگی معیشت، دخالت اطرافیان در زندگی زوجین به نام حمایت و بالارفتن انتظارات از زندگی و در عین حال پایین آمدن توان افراد به پاسخگویی به نیازها در بروز طلاق موثر است و بنا بر گفته کارشناسان اجتماعی در شهرستان بروجرد نیز پنج عامل موثر در طلاق شامل مصرف مواد مخدر، مشکلات مالی و معیشتی، عدم پایبندی به تعهدات زناشویی، عدم آگاهی نسبت به آسیب‌های طلاق و شبکه‌های اجتماعی مجازی موثر است.

کودکان قربانیان اصلی طلاق

در همین خصوص مسوول امور اجتماعی بهزیستی بروجرد با بیان اینکه اعتیاد یکی از عوامل طلاق در بروجرد است، می‌گوید: کودکان بیشترین آسیب را از طلاق و جدایی والدین می‌بینند چون برای کودکان تا همیشه جایگزینی به عنوان پدر یا مادر وجود نخواهد داشت و این امکان وجود دارد که فرزندان ناشی از این آسیب اجتماعی نیز خود نیز در آینده درگیر آثار این پدیده شوم شوند.

مهین گودرزی افزود: کودک نیازمند به عاطفه مادر و پدر است که باید بتوان تا حد امکان با ارائه آموزش‌های مرتبط، با پیشگیری از طلاق، نهاد خانواده را برای رشد و بالندگی کودکان نگه داشت در مرکز مداخله در بحران طلاق بروجرد سعی می‌شود برنامه‌هایی همچون توانمندسازی زنان و ارائه آموزش‌های لازم را دنبال کنیم.

او گفت: علاوه بر مشکل اعتیاد که فقر را در پی دارد، گسترش شبکه‌های اجتماعی مجازی به عنوان یک مسئله نوپدید مطرح است که می‌تواند مشکلات و آسیب‌هایی را در عرصه روابط خانوادگی در پی داشته باشد و باید بطور کلان با ارائه آموزش‌هایی متناسب بتوان بخشی از این مشکلات را حل کرد.

او اظهار کرد: ارائه آموزش‌های کاربردی توسط آموزش و پرورش در حل مسائل انسانی از جمله راهکارهای موثر در کاهش میزان طلاق است، طلاق یکی از آسیب‌های اجتماعی روبه افزایش است و با توجه به اینکه بیشتر طلاق‌ها در سنین جوانی رخ می‌دهد، متعاقب آن مشکلات اجتماعی بیشتری ایجاد می‌شود.

گودرزی بیان کرد: متعاقب طلاق، کار دستگاه‌های حمایتی همچون بهزیستی نیز بیشتر می‌شود زیرا این افراد باید برای ادامه زندگی از نظر معیشتی و اقتصادی باید مورد حمایت و یاری قرار گیرند.

او بیان کرد: بیشتر زنانی که طلاق می‌گیرند در رده سنی جوان و زیر ۴۰ سال قرار دارند که این افراد بیشتر در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار دارند و بهزیستی نیز در بخش‌های مختلف مددکاری و کاهش آسیب نیز برنامه‌هایی برای آنها دارد که در مجموع هدف از تمام این‌ گونه برنامه‌های حمایتی در راستای اهداف دولت برای کاهش آسیب‌های اجتماعی است.

ثبت ۸۱۷ واقعه طلاق در لرستان در سه ماهه اول امسال

بنا بر گفته مدیرکل ثبت‌احوال لرستان سه هزار و ۷۱۴ واقعه ازدواج در سه ماهه ابتدای سال جاری در این استان ثبت شده است، در این مدت در هر شبانه‌روز ۴۰ ازدواج به ثبت رسیده و میانگین سن ازدواج‌های ثبت شده بار اول برای مردان ۲۸.۵ سال و برای زنان ۲۳.۴ سال بوده است.

فریبرز امیری افزود: همچنین در این مدت ۸۱۷ مورد طلاق به ثبت رسیده که نشان می‌دهد در هر شبانه‌روز به‌طور متوسط ۹ واقعه طلاق رسمی شده است همچنین میانگین سن طلاق در استان برای مردان ۳۷.۶ و برای زنان ۳۲.۶ سال و ۶۲ مورد یعنی ۷.۶ درصد از طلاق‌ها کمتر از یک سال پس از ازدواج بوده‌ است.

ثبت یک هزار و ۷۰۰ پرونده طلاق در بروجرد

در شهرستان بروجرد نیز بنا بر گفته رییس دادگستری بروجرد در یکسال گذشته هزار و ۷۰۰ پرونده طلاق در دادگستری بروجرد ثبت شده که ۷۶۲ مورد به طلاق ختم که از این تعداد ۳۸۲ مورد طلاق توافقی و ۲۶۴ مورد طلاق است.

طلاق توافقی به نظر می‌رسد راه کم دردسری است که زوجین به منظور رهایی خود از حل یک مشکل انتخاب می‌کنند و این تصمیم در حالی گرفته می‌شود که در صورت وجود فرزندان، آنها می‌توانند بیشتر از خود زوجین در معرض آسیب قرار گیرند.

ارتقای مهارت گفت وگو در خانواده و کاهش طلاق

یک جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی می گوید: در طلاق توافقی زوجین خودشان به این نتیجه می‌رسند که تداوم زندگی مشترک دیگر معنا ندارد و باید آن را تمام کرد، این نوع طلاق می‌تواند بر مبنای حق طلاقی باشد که در ابتدای زندگی به زن داده می‌شود و یا در مسیر زندگی خود زوجین به این نتیجه برسند و بدون طی کردن مراحل قضایی و یا گرفتن مهریه زندگی مشترک را تمام می‌کنند.

پروین زمانی گفت: آنچه که در مورد مسئله طلاق اهمیت دارد علل آن از جمله سختی و تنگی معیشت در کنار عوامل دیگری همچون دخالت اطرافیان در زندگی زوجین به نام حمایت و بالارفتن انتظارات از زندگی و در عین حال پایین آمدن توان افراد به پاسخگویی به نیازها و گاهی ناتوانی زوجین در حل مسئله است.

این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به اینکه طلاق را از زاویه مهم ناآگاهی زوجین هم می‌توان مورد بررسی قرار داد، بیان کرد: اگر زوجین نسبت به نقش خود در ازدواج و از بیان خواسته‌ها و نیازهای خود آگاهی نداشته باشند و از مهارت کافی در نگهداشت و ارتقای این رابطه برخوردار نباشند از توانایی لازم برای حل مسائل و مشکلات احتمالی هم برخوردار نیستند و مسائل حل نشده متعدد به مرور به انباشت نارضایتی بین زوجین منجر می‌شود.

او افزود: به عبارتی در کنار عوامل اقتصادی، ساختار اجتماعی و حقوقی که در مورد طلاق وجود دارد عامل کمبود مهارت‌ها و آموزش‌های لازم در خانواده به مرور زمان می‌تواند در کنار سایر عوامل بسترسازی برای طلاق فراهم شود بنابراین با ارتقای مهارت‌های ارتباطی زوجین و ارائه اموزش‌هایی در این زمینه با هدف گفت و گوی بیشتر در خانواده می‌تواند به کاهش تنش و چالش در روابط بین زوجین امیدوار بود.

زمانی یادآور شد: امروزه به موازات پیچیده شدن زندگی نیاز به مهارت‌ها و دانش گسترده و پیچیده‌تری برای اداره زندگی لازم است که اگر زوجین با آن آشنا نباشند می‌تواند به ایجاد مشکل در خانواده منجر شود، از جمله این مهارت‌ها، مهارت‌های عمومی و ارتباطی، گفت و گو و حل مسئله و مدیریت تعارض‌ها و اختلافات در خانواده است، به این معنا که یاد بگیریم چگونه ارتباط موثر و مفید ایجاد کنیم.

او افزود: مهارت‌های زمینه‌مند برای زوجینی که فضاهای متفاوتی را تجربه می‌کنند، لازم است، مثل اینکه زنان و مردان کارمند و شاغل باید آموزش ببیند که چگونه زمان خود را مدیریت کنند و حقوق و دستمزد خود را در خانواده چگونه باید هزینه کنند و یا اینکه رابطه اجتماعی و سازمانی خود را چگونه تنظیم کنند، این موضوعات به رغم سادگی نیاز به آموزش‌های لازم و کارگاه‌های مناسب دارد تا زوجین یاد بگیرند با حفظ استقلال و حریم خانواده فضای خوبی برای خود و همسر و فرزندانشان ایجاد کنند.

این جامعه شناس گفت: دسته دیگری از مهارت‌ها که لازم است زوجین بدانند، مهارت‌های موردی برای زوجین آسیب دیده است در خانواده‌ها معمولا ممکن است اتفاقاتی رخ دهد که خانواده دچار مشکل شود و یا انسجام آن در معرض تهدید قرار گیرد در این صورت نیاز به آموزش‌ها و کسب توانایی و کمک‌های حرفه‌ای و مشاوره و مددکاری است تا خانواده از این شرایط سخت گذر کند.

او افزود: از جمله این آسیب‌ها مطلع شدن یکی از زوجین به اعتیاد همسر است که در صورت مواجه نشدن مناسب آن مسئله می‌تواند خانواده را ازهم گسیخته کند این نوع مهارت در ارتباط با مشاور و مددکار حرفه‌ای بدست می‌آید.

به گفته این جامعه شناس به نظر می‌رسد که انچه در گفتمان عمومی و حتی سیاستگذاری درباره علل طلاق به عنوان فضای مجازی و ماهواره مطرح است نوعی علت یابی در حد مستقیم پدیده‌ها است و نتوانسته این تبیین از لایه‌های ظاهری موضوع فراتر رود و به لایه‌های عمیق و مکانیسم‌های زیرین برسد.