آنفلوآنزا؛ هر آنچه که باید بدانیم

راه های پیشگیری از آنفلوآنزا

 با شروع فصل سرما، بیشتر مردم با استفاده از واکسن آنفولانزا، سعی می کنند از بروز سرما خوردگی و آنفولانزا جلوگیری کنند. امّا زدن واکسن تنها راه ایمن کردن بدن نیست، جدا از درمان شیمیایی آن ، می توان آن را با مواد غذایی نیز درمان کرد.

آنفلوانزا بیماری ویروسی است که دستگاه تنفس فوقانی و تحتانی را درگیر می کند. این بیماری عفونی در فصول سرد شایع تر است که احتمالاً به دلیل سرمادوست بودن ویروس آن است، هرچند برخی بر این باورند که تجمع انسان ها در محیط های سربسته در فصل سرما موجب شیوع آن می شود. علائم آن کمی متفاوت با سرماخوردگی است و شامل اسهال، تهوع، احساس ضعف و سرما نیز می شود. اگرچه با پیشرفت علم پزشکی، آنفلوانزا دیگر بیماری کشنده ای نیست، اما در گروه های آسیب پذیر مثل کودکان، سالمندان، زنان باردار، افراد مبتلا به مشکلات تنفسی و بیماران با نقص ایمنی ممکن است همراه با خطراتی باشد. ابتلا به آنفلوانزا در کودکان کوچک تر علاوه بر تهدید حیات، اثرات بسیار نامطلوبی بر رشد و تکامل آنان دارد.

راهکارهای تغذیه ای

وزن خود را در محدوده نرمال نگه دارید. همه ما می دانیم که چاقی و اضافه وزن از عوامل اصلی بروز بسیاری از بیماری ها به ویژه، بیماری های قلبی عروقی و سرطان است. جالب است بدانیم که علاوه بر این، چاقی سیستم ایمنی بدن ما را ضعیف می کند و احتمال بروز بیماری های عفونی از جمله آنفلوانزا را افزایش می دهد. چاقی احتمالاً با افزایش ماده ای به نام TNFa موجب تضعیف سیستم ایمنی می شود. از طرف دیگر لاغری نیز همراه با ضعف سیستم ایمنی است و بسیاری از عفونت ها به ویژه عفونت های تنفسی در افراد لاغر شایع تر می باشد. لاغری مفرط به ویژه با رژیم های لاغری به معنی دریافت ناکافی بسیاری از مواد مغذی و انرژی است که طبیعتاً توان دفاعی بدن را به شدت کاهش می دهد، بنابراین همیشه وزن خود را در محدوده نرمال نگه دارید و اگر مبتلا به چاقی یا اضافه وزن هستید، کاهش وزن تدریجی، زیر نظر متخصص با استفاده از رژیمی که کفایت لازم را داشته باشد، ضروری است.

شیر مادر بهترین تقویت کننده

بدیهی است که کودکان شیرمادر خوار از غذای ایمن تری استفاده می کنند که حاوی میکروب های کمتری است، اما دلیل عمده کاهش بروز انواع عفونت ها از جمله آنفلوانزا در کودکان تغذیه شده با شیر مادر، تأثیر مثبتی است که شیرمادر بر سیستم ایمنی دارد. لاکتوفرین موجود در شیرمادر از طرق مختلفی سیستم ایمنی کودک را تقویت می کند. به علاوه، کودک معمولاً با میکروب هایی مواجه است که مادر با آن ها تماس داشته و فاکتورهای دفاعی آن در شیر مادر ترشح شده است. روشن است که اگر مادر مواد غذایی تقویت کننده سیستم ایمنی را در رژیم خود بگنجاند، تأثیر شیر مادر در تقویت سیستم ایمنی کودک بیشتر خواهد شد.توجه داشته باشید که در صورت ابتلای شیرخوار به آنفلوانزا هم بهترین غذا برای او شیر مادر است. همچنین در صورتی که مادر به آنفلوانزا مبتلا شد، شیردهی باید ادامه پیدا کند تا هم مواد مغذی مورد نیاز به کودک برسد و هم فاکتورهای ایمنی ترشح شده در شیر مادر از کودک در مقابل ویروس آنفلوانزا محافظت کنند.

جلوگیری از آنفولانزا

جلوگیری از شیوع آنفلوانزا در کشورهای پیشرفته بسیار جدی گرفته می شود، زیرا علاوه بر تهدید سلامت، موجب کاهش کارایی و افزایش تعداد روزهای غیبت از محل کار می شود که مزید بر خسارت های مالی درمان می شود. پیشگیری از شیوع با آموزش های ساده ای مثل شستشوی مکرر دست و نیز ارتقاء سلامت عمومی به ویژه تغذیه مناسب امکان پذیر است. تغذیه مناسب با بهبود سطح ایمنی از بروز آنفلوانزا جلوگیری می کند. همچنین استفاده از راهکارهای تغذیه ای می تواند به کاهش دوره و شدت علائم آنفلوانزا کمک کند.

میوه ها و سبزی های تازه

مصرف میوه ها و سبزی های تازه را فراموش نکنید. تأثیر ویتامین های A و C در تقویت سیستم ایمنی ثابت شده است. میوه ها و سبزی های تازه بهترین راه تامین این مواد مغذی هستند. گفته می شود که مصرف مکمل ویتامین C بعد از بروز اولین علامت سرماخوردگی، طول دوره و شدت بروز علائم را کاهش می دهد. مصرف گریپ فروت تازه نیز همین اثر را دارد که علاوه بر تامین ویتامین C سرشار از مواد مغذی دیگری است که به سلامت ما کمک می کند.

آیا مصرف مکمل ضروری است؟

شرکت های سازنده مکمل ادعا می کنند که بسیاری از مکمل ها به ویژه مکمل های ویتامین های A، C، E، D و ویتامین های گروه B به ویژه اسیدفولیک و پانتوتنیک اسید و همچنین مواد معدنی مثل روی، مس و سلنیوم موجب کاهش بروز آنفلوانزا می شوند. اما حقیقت این است که اثر قابل توجه تنها در مورد ویتامین C و روی مشاهده شده است. به هر حال مصرف مکمل باید تنها با توصیه تیم درمان باشد. در مورد هر یک از این مواد مغذی می توان از منابع غذایی آن ها استفاده کرد.

لبنیات

برخی مطالعات ادعا می کنند که مصرف لبنیات موجب ازدیاد هیستامین شده و علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا را تشدید می کند، اما برخی بیماران اظهار می کنند که مصرف شیر گرم به خصوص همراه با کمی عسل باعث تسکین علائم می شود. نوشیدنی هایی که باید از آن ها دوری کرد، نوشابه های کافئینه، نوشیدنی های الکلی و نوشیدنی های حاوی شکر هستند.

جوشانده های گیاهی

مصرف برخی جوشانده های گیاهی هم می تواند علاوه بر اثرات ذکرشده خواص درمانی خاص داشته باشد. به عنوان مثال جوشانده نعناع یا پونه و یا عصاره رزماری عوارض تنفسی به ویژه سرفه را کاهش می دهد و جوشانده گل گاوزبان در کاهش تب موثر است. چای زنجبیل به علت طبع گرم و خاصیت ضدمیکروبی آن اثر مطلوبی دارد.

ادویه ها

در مصرف ادویه ها دقت کنید. مصرف برخی ادویه ها به ویژه ادویه های تند ممکن است موجب تحریک سرفه شود، در این صورت از مصرف آن ها اجتناب کنید. در صورت عدم تحریک سرفه، فلفل به دلیل طبع گرم ممکن است به بهبود آنفلوانزا کمک کند. مصرف سیر نیز موجب تقویت سیستم ایمنی می شود. اثر ضدمیکروبی زردچوبه نیز در برخی مطالعات ذکر شده است.

مایعات

مایعات بیشتری بنوشید. نیاز به مایعات در زمان مقابله بدن با عفونت ها به ویژه با مصرف داروها افزایش می یابد. به علاوه، ابتلا به تب نیاز را چند برابر می کند. همچنین مصرف مایعات به ویژه مایعات گرم علائم عفونت های تنفسی را کاهش می دهد، به علاوه گرم کردن مجاری تنفسی می تواند از سرعت رشد ویروس آنفلوانزا بکاهد. آب و آب میوه ها بهترین انتخاب هستند.