الزامات و سازوکارهای تقویت مرجعیت رسانه ای در ایران

همانطور که قبلا هم اشاره شد در سال های اخیر به ویژه زمان اعتراضات خیابانی گرایش مردم ایران برای کسب اخبار و اطلاعات از منابع خبری خارجی بر رسانه های داخلی پیشی گرفت تا جایی که این رویه، افول مرجعیت رسانه ای در ایران را به دنبال داشته است و دلایل گوناگونی از جمله نگاه امنیتی به رسانه های حکومتی و دولتی، سانسور برخی اتفاقات در زمان اعتراضات، عدم شفافیت خبری توسط رسانه ها، خارج شدن ابتکار عمل رسانه های داخلی در مواجه با هجمه وارده، فقدان اتاق فکر جهت تولید محتوای رسانه ای در داخل، بروز عوامل اعتماد زدا و ایجاد شکاف عمیق میان مردم و حکومت، وجود اخبار ضد و نقیض و انتشار آن توسط رسانه های داخلی بدون توجه به کنترل افکار عمومی این مهم را رقم زده است. قدرت رسانه های خارجی و همکاریشان با براندازان وطن فروش داخلی که تنها به فکر منافعشان در آن طرف آبها بودند به ظهور پدیده ای به نام جنگ شناختی_ترکیبی در ادبیات ارتباطات و رسانه منجر شد و این رسانه ها عملا توانستند سکاندار افکار عمومی در طول سه ماهه اعتراضات مردمی علیه حکومت ایران باشند و با تشویش اذهان عمومی و همراه ساختن برخی از خانواده هایی که در اغتشاشات عضوی را از دست داده بودند نقشه های شیطانی از پیش تعیین شده خود را اجرا و عملی کنند.

۳. عوامل موثر در بازگشت مرجعیت رسانه ای ایران از خارج به داخل:

دست یابی به مرجعیت خبری زمانی اتفاق میفتد که نگاه امنیتی به رسانه ها به ویژه رسانه های حکومتی و دولتی از سوی دولتمردان و سیاستگذاران برداشته شود. البته گرچه برخی معتقدند نظارت بر عملکرد و خروجی رسانه های داخلی الزام دارد ما هم با قبول چنین تفکری می گوییم آزادی بیان مطبوعات و رسانه ها با نظارت اولیای امر انجام شود اما نه اینکه در بروز حوادث و اتفاقات نظارت به گونه ای باشد که منجر به سانسور وقایع و درج اخبار به صورت مبهم باشد. شاید انتشار برخی خبرها به صلاح منافع نظام نباشد اما اطلاع رسانی به موقع و شفاف سازی درست نسبت به اتفاقات و تبیین دلایل رخدادها در لحظات اولیه اعتماد عمومی را به دنبال داشته و اجازه دخالت به رسانه های خارجی داده نمی شود که به اصطلاح “از آب گل آلود بخواهند ماهی بگیرند”.

برنامه های راهبردی پیشنهادی:

وجود اتاق فکری به عنوان پشتیبان در مواقع لزوم متشکل از نخبگان، افراد حاذق، موقعیت شناس، بدون دیدگاه های حزبی و جناحی، متخصص در حوزه های ارتباطات و رسانه یک ملزم انکار ناشدنی است که متولیان امر می بایست به تشکیل آن اهتمام ویژه داشته باشند تا به هنگامه خطر بتوانند برای پیشبرد برنامه های راهبردی نظام در غالب تولید محتوا و نظارت بر رویکرد رسانه های داخلی با یکدیگر همفکری نموده و تبادل نظر داشته باشند.

بازنگری محتوای تولیدات رسانه های داخلی:

در یک جستار اجمالی، محتوای رسانه های داخلی به ویژه رسانه های حکومتی و دولتی مورد بازبینی قرار گرفته و تا جایی که امکان دارد و خلاف مواضع نظام نیست دیدگاه حاکم بر این رسانه ها بازنگری شود و اگر به دنبال دست یابی مجدد موقعیت قبل از سال ۸۸ هستند، می بایست در تغییر نگرش خود به طور ۹۵ درصد بکوشند و آن را اصلاح کنند. این ذهنیت به عنوان یک موضع وجود دارد و ممکن است دولت و نظام در آینده باز با اعتراضات مردمی مواجه شود.

بالفعل کردن رسانه ها در بروز حوادث:

پس لازم است با دیدی بازتر جامعه خبری و رسانه ای ایران را به وقت بروز حوادث در مقابل بحران های بیمه کرد. یکی از عوامل دیگر در بازگشت مرجعیت رسانه ای ایران بیرون آوردن رسانه ها از حالت انفعالی به حالت فعال است. برخی رسانه ها در شرایط حاد فقط تماشاچی میدان هستند و موضع سیاسی مشخصی در قبال مردم، دولت و نظام ندارند. مجوز فعالیتشان اغلب به جهت تبلیغات و گرفتن آگهی و رپورتاژ است تا انجام رسالت خبری و اطلاع رسانی. لازم است این گونه رسانه ها هم به مدار فعالیت خبری و شفاف سازی مسائل در مواقع بحران وارد شوند چرا که با سکوت و منفعل بودن و سانسور خود راه به جایی نمیبرند و باری از دوش این مملکت برنمی دارند.

نتیجه گیری:

رعایت استانداردهای نشر خبر، ایجاد عوامل اعتماد زا، اصلاح رویکردهای فعلی حاکم بر رسانه ها و دیگر مواردی اینچنینی جزو الزامات سیاستی به منظور بازگشت مرجعیت رسانه ای ایران از خارج به داخل کشور است و تاکید می کنم تا مادامی که نتوان اعتماد از دست رفته مردم به رسانه های داخلی را اعاده کرد دست یابی به مرجعیت خبری برای رسانه های داخلی کاری بس دشوار خواهد بود.